W południowej części Bystrzycy Dolnej znajduje się zespół pałacowo-parkowy. Zachowane piwnice pałacu oraz przelotowa sień pośrodku wskazują, że budowla pierwotna mogła zostać wzniesiona w XVI wieku.
Najstarsza część odpowiada dzisiejszej części środkowej budowli. Bryła pałacu składa się z dwukondygnacjowego, założonego na planie prostokąta korpusu, z dostawionymi pod kątem prostym oficynami od zachodu. Pałac kryty jest dachem mansardowym. Obecny kształt rezydencji został nadany w początkach XIX wieku. Przebudowę można wiązać z przejęciem majątku przez Reitzensteinów. Rozbudowa pałacu o skrzydło wschodnie i nadanie budowli cech neomanierystycznego pałacu niderlandzkiego nastąpiło w 70. latach ubiegłego stulecia. Oszklona weranda wspierająca taras z secesyjnymi motywami zdobniczymi pochodzi z ok. 1900 r. W czasach powojennych nastąpiła przebudowa zacierająca pierwotny układ wnętrz. Po roku 1945, pałac pełnił funkcje mieszkalne.
Pałac z oficynami mieszkalnymi i gospodarczymi usytuowany jest po zachodniej stronie drogi. Fasada pałacu zwrócona jest na południowy-wschód, w kierunku wiejskiej drogi i płynącej do niej równolegle młynówki, oddzielającej pałac od majdanu folwarcznego. Zachowany od północnego wschodu pałacu kamienny mur odgradzał od części przypałacowej prawdopodobnie dawne ogrody warzywne czy sad. W pierwszych latach XIX wieku został założony w pobliżu pałacu staw. Teren przy pałacu od zachodu i południa otoczony jest skarpą, przy której zachowane są ponad 200 letnie dęby. Około lat 70. XIX wieku na tym terenie założono niewielki park z centralną polaną i małym ozdobnym stawem w jego południowo-wschodniej części. Prawdopodobnie w początkach XX wieku przy stawie powstał taras z balustradą, zachowany fragmentarycznie. |